Friesland, het onontdekt Nederland. Dat onze noorderburen mooie plekjes hadden, wisten we al. We bezochten al verschillende keren verscheidene streken en gebieden in Nederland, maar tot op heden was het uiterste noorden nog steeds onbekend gebied. Friesland is het uiterste noorden van Nederland en is in elk opzicht uniek. Het bestaat uit 64% land en 36% water en bevat zo’n 841 km aan fietsknooppuntpaden. Meer fan van wandelen? Met 1035 km aan wandelknooppuntpaden doorheen 45 natuurgebieden ben je nog snel niet uitgewandeld. Zowel de taal, cultuur als landschap is hier net toch even anders dan we gewend zijn. Hoog tijd om de magie van het ‘waterland’ te leren kennen!
Autoroute Waterwerken Friesland, maak kennis met de boegbeelden van Waterland en het Friese landschap
We overnachtten al meteen in thema, namelijk op het water in een zeilboot. Helemaal uitgerust om het weekend te starten in Friesland. Met de auto kozen we ervoor om de ‘Verhalenroute Stromen’ te doen waarbij we enkele inspirerende locaties, die kenmerkend zijn voor de regio, bezochten.
De geschiedenis induiken met de Palingaak
Onze eerste stop was de Palingaak in Heeg. Iets wat bij elke Frieslander gekend is. Dit historische schip werd tussen 1500 en 1936 ingezet om levende paling te vervoeren van Nederland naar London. Het bevat een baken met water en luchtpompen en kon op die manier zo’n 10 000 kilo levende paling vervoeren. Best impressionant voor die tijd! Uiteraard is dit schip een reconstructie die gestart werd in 2005 en uiteindelijk in 2009 te water werd gelaten. Het heeft nog 1 keer een iconische reis gemaakt naar London en vaart in de zomermaanden enkele avonden per week, tusen 19.00 u en 21.00 u, nog uit. We kregen wat uitleg van een lieve man, die ons stiekem deed denken aan kapitein Iglo.
Als tussenstop, hielden we een kort bezoekje aan de Houtzaagmolen De Rat, de 11fountains in IJlst en de Waterpoort Sneek. Zeker voor fotografen zijn dit 2 leuke locaties om in beeld te brengen.
Woudagemaal, een icoon van Friesland
Dit grootste nog functionerende stroomgemaal ter wereld uit 1920 werd in 1998 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO gezet. Wat zijn ze hier fier op! We maakten kennis met de sympathieke gids Kor, die ons in geuren en kleuren vertelde over de boeiende geschiedenis van dit historisch stroomgemaal. Momenteel lopen er nog steeds samenwerkingen met waterkundige en verdiepen ze zich nog elke dag in het aspect van water. Bijgevolg werd er in 1968 een tweede gemaal gebouwd dat voorzien is van nieuwere technologie en eveneens elektrisch is. Dit fungeert als primair gemaal, waarbij Woudagemaal enkel nog secundair wordt ingezet.
Wie meer wil te weten komen over de wondere wereld van waterbeheer, het verschonen van water, functioneren van dijken en gemalen, moet zeker een bezoekje brengen aan de Expositie. Deze is eveneens zeer interactief en kindvriendelijk opgesteld.
Urk en UT Kunstige Vissers
Na onze portie geschiedenis en kennis omtrent water te hebben aangedikt, reden we door naar het voormalige eiland Urk. Hier maakten we allereerst kennis met ‘Ut Kunstige Vissers’. Dit gerestaureerd vissershuisje dat volledig in oude ere hersteld werd, wordt uitgebaat door Janneke van Slooten. Dit pand dateert van vóór de 2de wereldoorlog en werd altijd van generatie tot generatie behouden. Het is de eerste keer dat het niet meer binnen dezelfde familie is gebleven. Het doet momenteel dienst als museum, winkel, aterlier alsook worden er creatieve workshops gegeven. Je kan hier authentieke producten kopen van groene zeep tot stoofpeertjes en traditionele kledij.
Een heel leuk bezoekje, waarbij Janneke je maar al te graag verwelkomt. Ze leerde ons ook het ‘dikkerdje’ kennen. Een typisch gevulde koek van deze regio met amandelspijs, die dienst deed als oorkonde als iemand zijn zwangerschap wilde meedelen.
Ginkiestocht door Urk, Flevoland
Nadien was het tijd om Urk echt te leren kennen. Samen met onze gids Frank, maakten we een korte rondleiding door het centrum. Urk is in verschillende opzichten altijd een buitenbeetje geweest. Vroeger was dit een eiland, geleden in de Zuiderzee, dat 25 kilometer verwijderd was van het vaste land. Toen was de visserij hier heel groot, zeker met name haring en ansjovis. Helaas vanwege het verzoeten van het water verdween stilaan de visserij. De gemeenschap is tot op heden heel erg hecht, zo worden achtertuintjes gedeeld en is de sociale controle heel groot. Hierbij kunnen we de oorzaak hiervan vinden in de geschiedenis, want vanwege de lage opbrengst van vishandel was de lokale bevolking zeer arm. Ook religie is enorm belangrijk op Urk, zo zijn er 21 kerken aanwezig en gaat 95% nog naar de kerk. Eén van de belangrijkste legendes die Urk kent, vindt plaats op de Ommelebommelestien. Deze luidt dat mannen vanuit de haven roeien, samen met een vroedvrouw, naar de steen. Achter de steen bevindt zich een kamer met kinderen waarbij je 100 euro betaalt voor een jongen en 50 euro voor een meisje.
Tip: op zoek naar een leuke lunchplek? Dan kunnen we met plezier restaurant-bistro ‘De Zeebodem’ aanraden.
Het Waterloopbos, een polderbos waar water vloeien kan in Flevoland
De rode draad doorheen Friesland is ‘water’. Het rijksmonument Waterloopbos is wederom niet een ‘gewoon bos’, maar bevat enerzijds een prachtig kunstwerk Land Art Deltawerk en deed anderzijds dienst als locatie voor proeven met water door de universiteit van Delft. Gezien de stevige klei- en leem ondergrond was deze niet interessant voor landbouw en eveneens, gezien de densiteit van bomen, werden pottenkijkers alsook de wind buitengehouden. Bovendien ligt dit gebied bijna op zeeniveau waardoor het water vanzelf binnenstroomt. Verschillende ingenieurs en waterkundigen onderzochten hier de impact van getijden, golven en stromingen op waterwerken in binnen- en buitenland. De testen en onderzoeken werden stopgezet in 2015, waardoor de natuur zijn plek met de tijd wist te bemachtigen. Er is een grote variatie aan dieren en planten te vinden, die het prima kunnen vinden met water.
Als laatste is het kunstwerk Land Art Deltawerk heel uniek. De oorspronkelijke ‘golfbak’, die wederom dienst deed als experimentele plek, werd omgebouwd tot kunstwerk. Zeker met het schaduwspel van de zon is het een fotogeniek plaatje!
Schokland museum, symbool van de strijd tegen het water
Eén van de andere parels aan de rand van het Nationaal Park is het Schokland museum. Dit archeologisch monument werd in 1995 uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed en is een plek tussen land en water. In de geschiedenis werd het gebied gekenmerkt door de vele dreigende overstromingen waardoor de mensen hier vooral in armoede leefden. In het museum kan je letterlijk door de verschillende tijdperken heen wandelen, van de ijstijd tot op heden. Er werden ter plekke enorm veel restanten in de bodem gevonden omdat het met de tijd een eiland is geworden. Allemaal het symbool van de eeuwige strijd tegen het water.
Tip: je kan hier ook een heerlijke lunch nemen in het aanpalende restaurant.
Kanotocht doorheen het Nationaal Park Weerribben-Wieden in Overijssel
We huurden onze kano’s bij onze B&B Weteringhof, wat eveneens een aanrader is om te overnachten! Een heel lief koppel die 2 zalige studio’s uitbaten die aan het rustgevend water liggen. Vervolgens ontdekten we per kano het Giethoornse meer en trokken de moerasbossen in. Dit Nationaal park bevat enkele grote meren en vele smalle sloten die je laten kronkelen langs gezellige huisjes, hooilanden en rietvelden.
De legendarische Batavia en Batavialand, drooglegging polder in Flevoland
Batavialand, het museum van Flevoland neemt zowel jong als oud mee in de de geschiedenis van Nederland, als het land van water. Het heeft eveneens een gespecialiseerde sectie die zich bezig houdt met het onderzoeken van maritieme archeologie. We ontdekten het museum samen met een gids die ons levendig vertelde over de geschiedenis van Flevo lakum, het meer, de drooglegging en de polders. Wat ook best impressionant is, is het skelet van een schip uit 1988, wat één van de grootste scheepswrakken ter plekke is. Zo vertelde men ons dat je in zee regelmatig een blauw-wit paaltje met een rood schip erop tegenkomt. Dit wil zeggen dat er nog een scheepswrak op de bodem ligt. Het museum is eveneens heel kindvriendelijk, zodat ze hier naar hartenlust kunnen ontdekken hoe alles met water functioneert.
Het iconische schip
Vervolgens kan je ook de werf en het Bataviaschip zelf bezoeken. Deze replica werd door 600 tot 1000 werkloze jongeren op 2 jaar tijd gebouwd. Op die manier konden ze een stiel leren en hadden ze werk. De boot vaart momenteel niet meer uit en heeft éénmalig in Australië gevaren, waarbij deze wel per boot ter plekke werd gebracht.
Praktisch: De rondleidingen worden beperkt tot 20 mensen waarbij je op voorhand moet reserveren. Om zowel het schip als het museum te bezoeken, voorzie je best 2,5 uur.
Wist je dat: “allemanseindje” verwijst naar de koord die buiten hing en die je uit het water moest halen om je poep af te vegen.
Is je portie geschiedenis terug opgefrist? Dan kan je nadien je uitleven in de Batavia stad Fashion oulet! Een beetje verder, op het einde van de strekdam, kan je het kunstwerk Land Art Hurkende Man Lelystad aanschouwen.
Helemaal de smaak te pakken van de Nederlandse natuur? Ontdek hier de regio Goeree-Overflakkee!
Geen Reacties